نقد و بررسی جنبه های ادبی اشعار میرزاده عشقی

نویسندگان

احمد رنجبر

استاد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی ملاحت نجفی عرب

دانشجوی دوره دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد واحد تهران مرکزی

چکیده

سید محمد رضا میرزاده عشقی (1273 - 1303 هـ. ش)، شاعر نام آشنای عهد مشروطیت، از رجال پرکار روزگار خود است. او اگر چه در حوزه­ی شعر سیاسی و اجتماعی شاعری بزرگ و نامدار محسوب می­شود لیکن از نظر ادبی و آشنایی به فنون و تکنیک­های شعری دست توانایی ندارد و هنوز به اوج هنر شعری خود نرسیده است. در این مقاله تلاش می­شود با بررسی محور ادبی اشعار عشقی، میزان شناخت و تسلط او بر حوزه­های مختلف این محور سبکی مشخص و نقاط قوت و ضعف او معلوم گردد. عشقی در قالب­های شعر دست به نوآوری زده و یکی از کسانی است که اولین شعر نو را به او نسبت می­دهند. او در دیگر قالبهای سنتی نیز دستکاری کرده چنانکه مسمّط ترجیعی را ساخته­ی او می­دانند. در وزن شعر اگر چه خواهان ایجاد تحول بوده لیکن به خواست مطلوب خود نرسیده است. اغلب صور خیال او کلیشه­ای و قدیمی است، لیکن تشبیهات زنده و پویا که بعضاً در بافت شعر جریان پیدا می­کند کم و بیش بر جاذبه­ی اشعاش افزوده است. در بین آرایه­های ادبی بیشترین تلاشش برای تقویت موسیقی شعر از رهگذر جناس­ها و تکرارها، و ایجاد تداعی معانی از طریق تضادها، مراعات­النظیرها و تلمیح هاست. در باب تلمیح نیز نشان می­دهد که با وجود علاقه­مندی به ایران باستان، شناخت چندانی از فرهنگ و تاریخ باستان ایران ندارد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

رویکرد استعمارستیزی در اشعار حافظ ابراهیم و میرزاده عشقی

رقابت دولت استعمارگر بریتانیا با آغاز قرن نوزدهم در ایران و اواخر آن در مصر آغاز شد. این رویداد که با هدف غارت ثروت ملی دو کشور بود، بازتابی وسیع در ادبیات داشت. در این پژوهش دیدگاه‌های میرزاده عشقی و حافظ ابراهیم در باب استعمارستیزی به صورت مقایسه‌ای مورد بررسی قرار گرفته است. با توجه به اینکه هر دو شاعر در دوره زمانی تقریباً هم‌سانی می‌زیسته‌‌‌‌اند، اشتراکات زیادی میان افکار ...

متن کامل

رویکرد استعمارستیزی در اشعار حافظ ابراهیم و میرزاده عشقی

رقابت دولت استعمارگر بریتانیا با آغاز قرن نوزدهم در ایران و اواخر آن در مصر آغاز شد. این رویداد که با هدف غارت ثروت ملی دو کشور بود، بازتابی وسیع در ادبیات داشت. در این پژوهش دیدگاه‌های میرزاده عشقی و حافظ ابراهیم در باب استعمارستیزی به صورت مقایسه‌ای مورد بررسی قرار گرفته است. با توجه به اینکه هر دو شاعر در دوره زمانی تقریباً هم‌سانی می‌زیسته‌‌‌‌اند، اشتراکات زیادی میان افکار ...

متن کامل

میرزاده عشقی و رمانتیسم انقلابی

سید محمدرضا میرزاده عشقی از شاعران عصر مشروطیت در ایران و از پیش‌گامان تجدد ادبی محسوب می‌شود. مفهوم تجدد ادبی ارتباطی دقیق و تنگاتنگ با رمانتیسم و گسترش آن در ادبیات مشروطه به بعد دارد و عشقی برجسته‌ترین نماینده شعر رمانتیک عصر خود است. رمانتیسم وی ضمن این که خالی از عناصر تغزلی نیست، بیش‌تر رنگ و بوی اجتماعی و انقلابی دارد. این مقاله ضمن اشاره به زندگی پرفراز و نشیب او با تأکید بر جنبه‌های رم...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
مطالعات نقد ادبی

جلد ۹، شماره ۳۵، صفحات ۹-۳۴

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023